Wykład prof. Jana Stycznia

• By ml
• 13 lutego, 2016
• Komentowanie nie jest możliwe

W dniu 9 lutego 2016 r. w Zespole Szkół Nr 3 im. Ks. prof. Józefa Tischnera młodzież szkół ponadgimnazjalnych wzięła udział w ciekawym wykładzie  prof. dr hab. Jana Stycznia  w ramach cyklu spotkań z Naukowcami, którzy odnieśli sukces w dziedzinie nauki , którą się zajmują i pochodzą z Bochni i naszego regionu.

Prof. dr hab. Jan Styczeń jest emerytowanym  pracownikiem naukowym w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie. Urodzony  w Dziewinie koło Bochni, zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego w Bochni. Pracuje w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk, gdzie uzyskał tytuł Profesora. Przebywał na kontraktach m.in. w Rosji, we Francji, Kanadzie, RFN i We Włoszech. Pasją Pana profesora dr hab. Jan Stycznia jest fizyka jądrowa, interesuje się również astronomią i początkami Wszechświata.

Pierwsza część wykładu dotyczyła związków Pana Profesora z Bochnią. A następnie Pan Profesor opowiedział o drodze rozwoju naukowego i badaniach w fizyce jądrowej, a także o własnych zainteresowaniach dziedziną  astronomii.

Pan Profesor podczas wykładu adresowanego do młodzieży omówił budowę atomu i strukturę  jądra atomowego oraz opowiedział o innowacyjnej metodzie leczenia melanomy (nowotworu) oka z wykorzystaniem metod jądrowych. Opowiadał również o swoich pierwszych sukcesach w pracy zawodowej. Uczniowie aktywnie uczestniczyli w wykładzie, zadając Panu Profesorowi ciekawe pytania. 

Badania podstawowe, w tym badania w dziedzinie fizyki jądrowej pozwalają sięgnąć we wnętrze atomu– jądra atomowego. Badania te dostarczają bardzo ciekawych informacji o najgłębszych tajnikach mikroświata, a także posługując się myślową paralelą -otaczającego nas Kosmosu, który nieustannie się rozszerza.

Badania, jakimi zajmuje się prof. Jan Styczeń polegają na obserwacji promieniowania  jądrowego, powstającego podczas przeprowadzanych w warunkach laboratoryjnych reakcji jądrowych. Promieniowanie to niesie informacje o procesach zachodzących w jądrze w czasie reakcji, jakie ona wywołała, np. o powstaniu  nowego jądra o nieznanych własnościach. Reakcja następuje, kiedy jądra-cząstki  przyśpieszane w akceleratorze, np. cyklotronie, do nawetolbrzymich energii, uderzają w inne jądra tzw. tarcze, które stawiamy na drodze tamtych rozpędzonych cząstek. Zarówno akceleratory, jak skomplikowane przyrządy pomiarowe są szalenie drogie i w Polsce w dużej mierze niedostępne- mówi prof. Jan Styczeń. Dlatego też znaczną część doświadczeń trzeba wykonywać we współpracy z ośrodkami zagranicznymi.

Badania pozwalają na dokładniejsze poznanie jądra atomowego, jego własności. Odkrywamy i poznajemy nowe zjawiska. To z kolei pozwala coś więcej powiedzieć o siłach, jakie działają w jądrze. Stosując coraz doskonalsze przyrządy pomiarowe prowadzone są badania, które przynoszą często nowe informacje o jądrach atomowych, o oddziaływaniu w nich protonów i neutronów siłami jądrowymi. Dzięki tym siłom  można uzyskać dużą  energię. Na co dzień korzystamy z dobrodziejstw energii jądrowej, która służy wytwarzaniu np. energii elektrycznej,tak jest w wielu otaczających nas krajach, a szczególnie np. we Francji (80% energii elektrycznej pochodzi z reaktorów jądrowych). Może też, niestety, być wykorzystana przeciwko człowiekowi lub dla jego dobra np. nowoczesne metody leczenia nowotworów, są onebardzo obiecujące.

Podczas wykładu Pan Profesor przybliżył również  słuchaczom wiedzę z zakresu astronomii, mówił  o planetach Układu Słonecznego, i  o miejscu Ziemi, ,, małego niebieskiego punkcika” w Naszej Galaktyce (Drodze Mlecznej). Pan Profesor zaprezentował ciekawe zdjęcie pierścieni Saturna, wykonanym przez sondę. Jesteśmy na tym zdjęciu  w postaci , maleńkiego punkcika, „.. to tu mieszczą się nasze dole i niedole, wojna i kataklizmy, ale także nauka, sztuka, miłości i nienawiści, wszystko to na czym nam zależy i do czego dążymy”. Patrząc na tę kropkę w kosmosie warto nabrać trochę dystansu i pokory.  Człowiek czuje się zagubiony we Wszechświecie. Zastanawiając się nad kosmologią, Prof. Jan Styczeń przypomniał zdanie Izaaka Newtona: „To co wiemy, jest tylko jedną kroplą. To czego nie wiemy jest tak duże, jak niezmierzony ocean. Cudowne powstanie i harmonia Universum mogło nastąpić tylko według planu jakiejś wszechwiedzącej i wszechmocnej Istoty„.

W listopadzie 2014 r. Pan Profesor dr hab. Jan Styczeń otrzymał z rąk Ambasadora Republiki Francuskiej, Pierre’a Buhler’a, prestiżowe Odznaczenie Francuskie – Narodowy Order Zasługi, przyznany przez Prezydenta Republiki Francuskiej. Doceniono tym samym wkład naukowca na rzecz pogłębiania francusko- polskiej współpracy naukowej w dziedzinie fizyki jądrowej.

Życzymy Panu Profesorowi wszelkiej pomyślności i dużo zdrowia oraz wychowania godnych sobie następców.